Wat is een ANBI? Definitie, voordelen & voorwaarden uitgelegd

Ontdek wat een ANBI precies is, welke voorwaarden gelden en waarom een ANBI-status belangrijk is voor stichtingen en donateurs. Duidelijke uitleg met voorbeelden.

Inleiding

Stel, je hebt een stichting die zich inzet voor een goed doel — bijvoorbeeld het steunen van kansarme jongeren, natuurbehoud of culturele projecten. Je hoort iemand zeggen: “Je moet een ANBI worden, dat scheelt belasting en maakt donaties aantrekkelijker!”
Maar wat betekent dat eigenlijk, ANBI? En waarom is het zo belangrijk voor goede doelen in Nederland?

In dit artikel leggen we stap voor stap uit wat een ANBI is, welke voorwaarden gelden, welke voordelen eraan verbonden zijn en hoe je de status aanvraagt.

Wat betekent ANBI?

ANBI staat voor Algemeen Nut Beogende Instelling. Het is een speciale status die de Belastingdienst toekent aan organisaties die zich inzetten voor het algemeen nut — denk aan goede doelen, kerken, culturele instellingen of wetenschappelijke organisaties.

Het doel van de ANBI-regeling is om maatschappelijke initiatieven te stimuleren door belastingvoordelen te bieden, zowel aan de organisatie zelf als aan haar donateurs.

De officiële definitie van een ANBI

Volgens de Belastingdienst is een organisatie een ANBI als minstens 90% van haar inzet gericht is op het algemeen nut. Dat betekent dat de activiteiten van de organisatie niet bedoeld zijn om winst te maken voor bestuurders of leden, maar om iets bij te dragen aan de samenleving.

Voorbeelden van algemeen nut:

Armoedebestrijding
Onderwijs en wetenschap
Kunst en cultuur
Gezondheid en welzijn
Natuur- en milieubehoud
Religie en levensbeschouwing

Waarom is ANBI-status belangrijk?

De ANBI-status brengt een aantal financiële voordelen met zich mee:

1. Voor donateurs

Giften aan een ANBI zijn aftrekbaar van de inkomstenbelasting (onder voorwaarden).
Bedrijven kunnen giften aan een ANBI aftrekken bij de vennootschapsbelasting.

2. Voor de organisatie

Een ANBI betaalt geen schenk- of erfbelasting over ontvangen giften of nalatenschappen.
Vrijstelling van onroerendezaakbelasting (OZB) in sommige gemeenten.
Meer vertrouwen bij donateurs, doordat ANBI’s transparant moeten zijn over hun bestuur, beleid en financiën.

Voorwaarden om ANBI te worden

Om in aanmerking te komen voor de ANBI-status moet jouw organisatie aan een aantal eisen voldoen:

Minstens 90% van de activiteiten zijn gericht op het algemeen nut.
De organisatie heeft geen winstoogmerk.
Bestuurders mogen geen onevenredige beloning ontvangen.
De organisatie moet transparant zijn over:
- Bestuurssamenstelling
- Beleidsplan
- Financiële verantwoording
- Activiteitenverslag
- Contactgegevens

Sinds 2014 is het verplicht om deze informatie online openbaar te maken. Veel organisaties doen dit via een platform zoals ANBI-portaal.nl — waar ze eenvoudig hun verplichte informatie kunnen publiceren zonder zelf een website te hoeven bouwen.

Hoe vraag je ANBI-status aan?

Het aanvragen van de ANBI-status verloopt via de Belastingdienst. Je moet daarbij een aantal documenten aanleveren:

De statuten van je organisatie
Een beleidsplan
Informatie over bestuur en beloning
Beschrijving van activiteiten

De Belastingdienst beoordeelt of je organisatie aan de wettelijke eisen voldoet. Als dat zo is, word je opgenomen in het openbare ANBI-register.

Wat als je de status kwijtraakt?

Het is belangrijk om te blijven voldoen aan de voorwaarden. Als blijkt dat een organisatie niet langer 90% voor het algemeen nut werkt of niet voldoende transparant is, kan de Belastingdienst de ANBI-status intrekken. Dat betekent verlies van belastingvoordelen én vertrouwen van donateurs.

Samenvattend

Een ANBI is dus een organisatie die het algemeen nut dient en daarvoor erkenning krijgt van de Belastingdienst. De status brengt duidelijke voordelen met zich mee — maar vraagt ook om openheid en zorgvuldigheid.

Als jouw stichting of vereniging maatschappelijke impact wil maken, is het zeker de moeite waard om de ANBI-status aan te vragen.